آذر 1, 1401
9:00 ب.ظ
[anar_breaking_short_code filed=GfObDX]
مهر 13, 1404
قیام مختار ثقفی یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخی پس از واقعه عاشورا محسوب می‌شود که حدود ۵ سال بعد از شهادت امام حسین (ع) و در سال ۶۶ هجری قمری به وقوع پیوست. این قیام که با شعار خونخواهی شهیدان کربلا و انتقام از قاتلان امام حسین (ع) آغاز شد، نقش مهمی در تاریخ تشیع ایفا کرد. مختار ثقفی با گردآوری نیروهای شیعه در کوفه، توانست بسیاری از عاملان اصلی واقعه کربلا را مجازات کند و نهضتی را پایه‌گذاری نماید که اگرچه در نهایت توسط حکومت اموی سرکوب شد، اما به عنوان نمادی از مقاومت شیعیان در برابر ظلم ثبت گردید.
– مختار بن ابی عبیده ثقفی از شخصیت‌های تاثیرگذار شیعه در قرن اول هجری بود.
– او در ابتدا از حامیان امام علی (ع) و سپس از هواداران امام حسین (ع) محسوب می‌شد.
– پس از واقعه کربلا، به دلیل ضعف حکومت اموی و خیانت مردم کوفه، تصمیم به قیام گرفت.
قیام مختار ثقفی یکی از نقاط عطف تاریخ تشیع محسوب می‌شود که به دلایل زیر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است:
– مختار ثقفی توانست بسیاری از قاتلان اصلی واقعه عاشورا مانند عمر بن سعد، شمر بن ذی‌الجوشن و خولی بن یزید را مجازات کند.
– این اقدام، نخستین حرکت سازمان‌یافته برای **احقاق حق اهل بیت (ع)** پس از واقعه کربلا بود.
– پس از سرکوب خونین قیام امام حسین (ع)، شیعیان دچار یأس شده بودند، اما قیام مختار امید و جسارت مبارزه را به آنان بازگرداند.
– این قیام الهام‌بخش نهضت‌های بعدی شیعه، از جمله قیام زید بن علی و انقلاب عباسیان شد.
– مختار از اسرای اهل بیت (ع) پس از بازگشت به کوفه حمایت کرد و برای آنان غرامت و کمک‌های مالی فراهم نمود.
– برخی منابع اشاره می‌کنند که امام سجاد (ع) به صورت غیرمستقیم از اقدامات او رضایت داشت.
– این قیام نشان داد که کوفه هنوز به عنوان مرکز شیعیان فعال است، هرچند که مردم آن گاه سست‌عنصر بودند.
– مختار از ایرانیان (موالی) نیز در سپاه خود استفاده کرد که نشان‌دهنده نگاه فراگیر او بود.
– قیام مختار ثابت کرد که ظلم‌ستیزی و دفاع از حق، حتی اگر به پیروزی کامل نینجامد، تاریخ‌ساز است.
– همچنین نشان داد که وحدت میان شیعیان چقدر در موفقیت نهضت‌ها مؤثر است.
قیام مختار اگرچه در نهایت سرکوب شد، اما پاسخی عملی به فاجعه عاشورا بود و ثابت کرد که خون شهیدان کربلا به آسانی فراموش نخواهد شد. این قیام، هم جنبه تاریخی و هم جنبه معنوی دارد و برای شیعیان جهان همچنان الهام‌بخش است.
📌 آیا می‌دانستید؟ برخی مورخان معتقدند اگر شیعیان کوفه به طور کامل از مختار حمایت می‌کردند، نتیجه قیام متفاوت می‌شد!
انتقام از قاتلان امام حسین (ع)
– مختار، بسیاری از عاملان واقعه کربلا مانند عمر بن سعد، شمر بن ذی الجوشن و خولی بن یزید را مجازات کرد.
– او با شعار “یا لثارات الحسین” (ای خونخواهان حسین) مردم را به قیام دعوت کرد.
حمایت از اهل بیت و امام سجاد (ع)
– برخی منابع تاریخی اشاره می‌کنند که امام سجاد (ع) به صورت غیرمستقیم از اقدامات مختار حمایت کرد.
– او همچنین از زنان و کودکان اسیر کربلا حمایت کرد.
قیام مختار ثقفی را می‌توان از دو منظر “موفق” و “ناکام” ارزیابی کرد:
دستاوردهای قیام
– مجازات قاتلان کربلا: بسیاری از کسانی که در شهادت امام حسین (ع) نقش داشتند، کشته شدند.
– احیای نهضت شیعه: قیام مختار، روحیه مبارزه با ظلم را در میان شیعیان زنده کرد.
دلایل شکست نهایی قیام
-حکومت اموی: عبدالملک بن مروان با ارسال نیروهای نظامی، مختار را محاصره و شکست داد.
– اختلافات داخلی: برخی از شیعیان کوفه به او خیانت کردند.
– مختارنامه یکی از منابع مهم درباره زندگی اوست.
– روایات شیعه درباره او متفاوت است؛ برخی او را قهرمان می‌دانند و برخی دیگر به دلیل برخی اقداماتش، نقد می‌کنند.
– امامان شیعه گاهی به صورت غیرمستقیم از او یاد کرده‌اند.
پس از ۱۸ ماه قیام سرنوشت‌ساز، مختار ثقفی در محاصره نیروهای عبدالملک بن مروان قرار گرفت. با خیانت برخی از یاران و تسلط دشمن بر کوفه، مختار و یاران وفادارش در منطقه «قصر الاماره» محاصره شدند. پس از مقاومتی جانانه، مختار در ۱۴ رمضان سال ۶۷ هجری به شهادت رسید. برخی منابع تاریخی اشاره می‌کنند که او تا آخرین لحظه به مبارزه ادامه داد و با شجاعت تمام جنگید.
امویان به سه دلیل اصلی به دنبال حذف مختار بودند: اولاً او را تهدیدی برای حکومت خود می‌دانستند، چرا که توانسته بود پایه‌های قدرت آنها را در عراق سست کند. ثانیاً، انتقام‌گیری او از قاتلان کربلا، شکست‌ناپذیری امویان را زیر سؤال برده بود. ثالثاً، امویان از نفوذ روزافزون مختار در میان شیعیان و موالی (ایرانیان مسلمان شده) هراس داشتند. شهادت مختار اگرچه پایان قیام بود، اما چراغ مبارزه با ظلم را در دل شیعیان روشن نگه داشت.
برای مشاهده محصولات و همچنین اتفاقات روزمره در مجتمع چاپ و تبلیغات ترسیم نیز می توانید پیج اینستاگرام ترسیم را دنبال کنید
نتیجه‌گیری
قیام مختار ثقفی ۵ سال بعد از عاشورا رخ داد و اگرچه نهایتاً سرکوب شد، اما انتقام از قاتلان کربلا و زنده نگه داشتن یاد امام حسین (ع) را به عنوان میراثی تاریخی به جا گذاشت.
مجتمع چاپ و تبلیغات ترسیم با افتخار ارائه‌دهنده محصولات فرهنگی باکیفیت و قیمت مناسب ویژه ایام محرم و صفر است. ما با استفاده از بهترین مواد اولیه و تکنیک‌های چاپ پیشرفته، محصولاتی ماندگار و زیبا تولید می‌کنیم که مناسب هیئت‌های مذهبی، دسته‌های عزاداری و علاقه‌مندان به فرهنگ عاشورایی است.
محصولات پیشنهادی ما برای محرم:
تیشرت محرم با طرح‌های منحصر به فرد و متنوع
پرچم مذهبی با کیفیت بالا و چاپ مقاوم
تیشرت مذهبی با مضامین عاشورایی و روایات اهل بیت(ع)
این محصولات نه تنها برای استفاده شخصی، بلکه برای هدیه به دوستان و عزیزان در ایام محرم نیز مناسب هستند. برای سفارش و اطلاعات بیشتر، همین حالا به سایت ما مراجعه کنید!
علاوه بر سایت، شبکه‌های اجتماعی و اینستاگرام ترسیم رو هم دنبال کنید تا از جدیدترین و به‌روزترین اخبار، تحلیل‌ها و اتفاقات دنیای چاپ و تبلیغات جا نمونی!
پاسخ: در سال ۶۶ هجری قمری، حدود ۵ سال پس از عاشورا.
پاسخ: منابع تاریخی اشاره می‌کنند که امام سجاد (ع) به صورت غیرمستقیم از او حمایت کرد، اما موضع صریحی نداشت.
پاسخ: برخی مورخان اهل سنت و حتی برخی شیعیان به دلیل برخی اقدامات سیاسی او را نقد کرده‌اند.
پاسخ: خیر، مختار ثقفی از قبیله بنی ثقیف بود اما از پیروان و شیعیان اهل بیت(ع) محسوب می‌شد.
پاسخ: برای انتقام خون امام حسین(ع) و مجازات قاتلان کربلا و احیای حقوق اهل بیت(ع).
پاسخ: در کوتاه مدت با مجازات قاتلان موفق بود، اما در بلندمدت به دلیل خیانت یاران و قدرت امویان سرکوب شد.
پاسخ: قاتلان اصلی کربلا مانند عمر بن سعد، شمر بن ذی الجوشن، خولی بن یزید و ابن زیاد.
پاسخ: او با تشکیل سپاه، بسیاری از عاملان واقعه عاشورا را شناسایی و مجازات کرد.
پاسخ: بله، او از شیعیان وفادار به اهل بیت(ع) بود و قیامش با انگیزه های شیعی انجام شد.
